Dlaczego CSR się opłaca?
CSR: co to?
CSR, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu,
jest jedną z najważniejszych praktyk, jakie może prowadzić dane przedsiębiorstwo z uwzględnieniem działań społecznie odpowiedzialnych. Inwestycje w zasoby ludzkie, interesy społeczne, działania ekologiczne, akcje charytatywne, raporty społeczne, wolontariat etc. przyczyniają się zarówno do budowania pozytywnego wizerunku marki pracodawcy, wzrostu konkurencyjności firmy, jak też do zwiększania poziomu zaangażowania i lojalności pracowników.
W tym miejscu należy bowiem podkreślić, że według badania „Confidence Index” przeprowadzonego przez Michael Page[i], ponad 2/3 młodych Polaków uznaje za istotne, czy firma stosuje się do zasad społecznej odpowiedzialności, a 1/3 postrzega to jako na tyle kluczową praktykę, że chętnie zmieniłoby pracę, jeśli nowy pracodawca byłby bardziej etyczny niż obecny i stosował sprawiedliwe praktyki rynkowe.
Co więcej, badanie „Millennial Survey 2017” firmy Deloitte[ii] pokazuje, że młodzi pracownicy – dwudziesto- i trzydziestolatkowie - są dość krytyczni wobec swojego miejsca pracy, jeśli chodzi o zaangażowanie w działania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i ochronę środowiska. 75% z nich sądzi, że mogłoby być ono większe, a nie tylko „niezbędne minimum”. Uważają, że przedsiębiorstwa nie wykorzystują w pełni swojego potencjału do rozwiązywania problemów współczesnego społeczeństwa oraz planety.
Możliwe też, że mają w tym rację. Według raportu KPMG dotyczącego dużych i średnich firm w Polsce[iii], w 2014 roku ponad połowa (aż 54%) firm nie prowadziła żadnych działań społecznej odpowiedzialności biznesu. Jedynie 33% firm prowadziło działania społecznie odpowiedzialne, uwzględniając je w swojej strategii i/lub publikując raporty społeczne.
Społeczna odpowiedzialność biznesu w czasach kryzysu
Mimo wszystko na przestrzeni ostatnich lat biznes stawał się coraz bardziej zaangażowany w działania CSR, skupiając się zwłaszcza na akcjach zero waste, wprowadzając do biur rozwiązania ekologiczne czy zachęcając pracowników do brania udziału w wolontariacie zarówno w czasie pracy, jak i po godzinach.
Sytuacja, oczywiście, zmieniła się w momencie, gdy nastała pandemia. Działania ekologiczne oraz społecznej odpowiedzialności biznesu zeszły nieco na bok, a ich miejsce zajęły inicjatywy związane z aktywną walką z pandemią (podjęło je 37% polskich firm według raportu Francusko-Polskiej Izby Gospodarczej[iv]). Aż 40% organizacji musiało z powodu pandemii zrezygnować z niektórych, wcześniej już zaplanowanych działań społecznych i środowiskowych.
Dobrą wiadomością jest jednak to, że 13% polskich firm zaczęło angażować się w działania charytatywne, zrównoważonego rozwoju społecznego lub społecznej odpowiedzialności biznesu, mimo iż wcześniej nie prowadziło żadnych projektów w tym obszarze. To daje nadzieję na przyszłość, jeśli chodzi o obraz działań biznesu również po pandemii.
Korzyści z corporate social responsibility. Co firmy otrzymują w zamian za aktywne działanie w ramach społecznej odpowiedzialności?
Dlaczego jednak tak ważny jest CSR – nie tylko ze względu na dobro planety, aspekty środowiskowe i korzyści ekonomiczne – ale dla wzrostu poziomu zaangażowania pracowników?
Otóż – według badania „Menedżerowie CSR” z 2020 roku[v], budowanie odpowiedzialnej firmy, kampanie społeczne, edukacja ekologiczna pracowników i wdrażanie zasad społecznej odpowiedzialności biznesu się po prostu opłaca względem wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa. Według aż 56% respondentów, omawiających długofalowe korzyści z CSR dla swojej firmy, odpowiedzialny biznes podnosi wspomniane wyżej zaangażowanie, a według 54% buduje wizerunek marki jako społecznie odpowiedzialnej, zaangażowanej i zrównoważonej. Według 11% zmniejsza również poziom rotacji pracowników, skutecznie zwiększając ich lojalność w stosunku do swojego pracodawcy.
Co więcej, benefity ze społecznej odpowiedzialności biznesu nie ograniczają się jedynie do pracowników: 28% respondentów wskazało też, że działania te przyczyniły się również m.in. do podniesienia poziomu zaufania ich klientów i w zaangażowanie partnerów biznesowych we wspólne działania i patronaty.
Niestety, główną barierą we wdrażaniu działań CSR (co, jak wspominaliśmy, dotyczy połowy średnich i dużych przedsiębiorstw w Polsce), jest, według respondentów badania, niesłuszne przekonanie, że CSR jest niedochodowy, a także brak wiedzy o tym, jak skutecznie "ugryźć" wdrażanie zasad CSR w firmie.
Bariery te nie zmieniły się od czasu poprzedniego badania „Menedżerów CSR” z 2015 roku. Pierwsza bariera właściwie wynika z drugiej: odpowiednia wiedza o CSR i podniesienie kompetencji w tym zakresie odpowiedzialnych za CSR działów w firmie wystarczyłoby, aby CSR został zrozumiany jako niezwykle opłacalne narzędzie. Pomimo że nie jest ono źródłem „namacalnego” przychodu na konto organizacji, a raczej wykorzystuje przeznaczony mu budżet, to zapewnia lepszą współpracę i pozyskiwanie klientów, wpływa pozytywnie na reputację marki, zmniejsza rotację pracowników i stabilizuje zasoby ludzkie, zwiększa ich zaangażowanie i motywację do pracy.
To wszystko to bardzo wymierne korzyści, wpływające na oszczędności i zysk w działach Human Resources oraz handlowym.
W czasie pandemii CSR też jest pomijane jako jedno z narzędzi motywacyjnych. Niesłusznie, gdyż uwzględniając to, jak skutecznie zwiększa zaangażowanie pracowników w firmę, wpływając na utożsamianie się z jej celami i działaniami, można akcje CSR wykorzystać do zwiększenia efektywności i produktywności pracownika w pracy zdalnej.
Pracownik, który jest dumny z firmy, który wykonuje zadania, z którymi się utożsamia, który pracuje z chęci, nie z obowiązku, który wiąże swoją przyszłość z daną firmą, to pracownik wydajniejszy. Wolontariat pracowniczy (np. programy dla pracowników i - poniekąd - programy integracyjne, gdyż jest to działanie grupowe) jest też świetnym sposobem na to, by poprawić udział pracowników w swoich działaniach na rzecz otoczenia, inicjatyw prospołecznych, na rzecz lokalnej społeczności i dzięki temu wpłynąć pozytywnie na środowisko naturalne.
Zaangażowanie społeczne pracowników: działania proekologiczne oraz charytatywne związane z otoczeniem firmy
Proponowane działania są różne – można zacząć od wspierania akcji charytatywnych, fundacji, przekazywania darowizn na rzecz organizacji ekologicznych czy społecznych, aż po organizowanie wolontariackich zespołów pracowniczych, dzięki którym zwiększy się poczucie sprawstwa pracowników. Dzięki poświęcaniu swojego czasu i zaangażowania na prowadzony lub wspierany przez siebie projekt, taki pracownik będzie odczuwał realny wpływ na działania i fundusze firmy, a także na rozwiązywane przez siebie problemy społeczne lub środowiskowe. W ten sposób poprzez wolontariat pracowniczy buduje się jego wysoki poziom motywacji i lojalności.
Przykłady działań wewnętrznych związanych z odpowiedzialnością społeczną i lokalną społecznością
W VanityStyle przykładamy do tego dużą wagę: nie tylko regularnie oferujemy wsparcie pieniężne oraz rzeczowe organizacjom społecznym (fundacjom, schroniskom dla zwierząt, domom dziecka oraz starości) czy wdrażamy odgórnie rozwiązania ekologiczne w firmie i wspieramy ochronę środowiska, ale też stale działamy na rzecz zwiększania zaangażowania naszych pracowników w akcje CSR.
Organizujemy wśród nich mini kampanie społeczne, zbiórki rzeczowe, a także aukcje z ich własnymi rękodziełami (np. własnoręcznie upieczonymi ciastami), z których dochód idzie na wybrane fundacje. Dodatkowo stworzyliśmy specjalny program wolontariacki („Zespół FitHeroes biegnie z pomocą”), dzięki któremu pracownicy wspólnie z firmą mogą pomagać potrzebującym i realizować się w obszarze CSR.
Tworząc regulamin programu, zależało nam na tym, aby działania w nim nie ograniczały się jedynie do zlecenia przelewu na konto beneficjenta, a zawierały również serce, pracę i wysiłek na jego rzecz. Dlatego właśnie wolontariat jest najważniejszym elementem każdego projektu zgłoszonego w programie. Jego celem jest bowiem budowa społeczności firmowej, zaangażowania pracowników oraz zwiększenie ich motywacji, odpowiedzialności i poczucia sprawstwa, jak też i efektywniejszej współpracy. Jest to prawdziwa społeczna odpowiedzialność.
Podsumowując temat społecznej odpowiedzialności biznesu
Strategia zarządzania CSR pomaga zakorzenić się w lokalnej społeczności dzięki działaniu na rzecz inicjatyw prospołecznych wraz z lokalnymi organizacjami, pomaga stworzyć związaną ze sobą i zaangażowaną społeczność firmową, zyskać lojalnych klientów i pracowników (m.in. poprawiając relacje z różnymi grupami interesariuszy). Warto w nią więc zainwestować w cele społeczne i ochrony środowiska i przekonać się o korzyściach, jakie CSR może przynieść firmie i jak może poprawić jej relacje z otoczeniem, podnieść kwalifikacje pracowników (zwłaszcza w zakresie kompetencji miękkich) i wpłynąć na wzrost zainteresowania inwestorów.
Bibliografia:
[i] https://www.michaelpage.pl/dla-medi%C3%B3w/confidence-index
[ii] https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/global/Documents/About-Deloitte/gx-deloitte-millennial-survey-2017-executive-summary.pdf
[iii] www.docplayer.pl/7470937-Spoleczna-odpowiedzialnosc-biznesu-fakty-a-opinie.html
[iv] https://odpowiedzialnybiznes.pl/publikacje/csr-w-praktyce-barometr-fracusko-polskiej-izby-gospodarczej
[v] https://odpowiedzialnybiznes.pl/publikacje/menedzerowie-csr-2020/