Metaverse: jak zachęcić pracowników do uprawiania sportu nie tylko wirtualnie?
O metaverse słyszy się ostatnio w mediach coraz częściej, głównie za sprawą Marka Zuckerberga, właściciela firmy Meta (dawniej: Facebook), jako że chce on stworzyć metawersum, alternatywną rzeczywistość wykraczającą poza granice dzisiejszego VR[i] [ii] [iii]. Zuckerberg chciałby połączyć świat wirtualny z prawdziwym: pozwolić naszym avatarom umawiać się na spotkania ze znajomymi, robić zakupy, zostać pilotem myśliwca, rozegrać mecz piłki nożnej, wychodzić na obiad czy randkować. Może to kojarzyć się na pierwszy rzut oka z Simsami, tylko że w tym wypadku to my nimi jesteśmy. Chodzi o maksymalną immersję, o, jak to sam Zuckerberg powiedział, „ucieleśniony Internet, w którym zamiast tylko oglądać treści – jesteś w nim”[iv].
Oczywiście, na ten moment jest to jedynie pieśń przyszłości, która być może doczeka się zrealizowania i zaczniemy żyć w świecie Black Mirror lub nie, a wysiłki, by ją stworzyć, zostaną przedłużone na kolejne dekady. Jednak to, co już od dawna się dzieje i jest masowo wykorzystywane przez ludzi, to e-sport. Ludzie rywalizują między sobą[v] grając w gry komputerowe i nie odchodząc od ekranu komputera.
Niestety, jako postać komputerowa można być niepokonanym w walce i w sporcie – zaś w świecie rzeczywistym zmagać się z brakiem kondycji lub otyłością, mimo że w teorii e-sport spełnia warunki zwykłej rywalizacji sportowej. Wymaga bowiem wielogodzinnego treningu umysłu, szybkości myślenia i reakcji[vi] (trochę jak szachy).
Sposobem na to, by zachęcić pracowników do uprawiania sportu fizycznego, przynoszącego prawdziwe fizyczne korzyści, może być zwrócenie uwagi na element rywalizacji i gry zespołowej, jaka pojawia się w e-sporcie. Zamiast indywidualnych wycieczek na siłownię, pracodawca może postawić na zorganizowanie u siebie „kółek sportowych” bądź tablic w wewnętrznym intranecie, by pracownicy umawiali się razem na wspólne wyjścia: na przykład na siatkówkę czy piłkę nożną.
O korzyściach płynących bezpośrednio z uprawiania sportu można mówić długo, ale rzadko wspomina się o tym, jak ciekawe są benefity sportu zespołowego dla pracodawcy. Otóż dzięki niemu ludzie łatwiej identyfikują swoje role w grupie, rozpoznają swoje talenty, zdolności i stosują je w zespole pracy (niektórzy są lepsi w roli wspierającej, inni strategicznej, inni liderskiej, etc.). Sport poprawia też relacje w zespole, motywuje, integruje, zacieśnia więzi, polepsza nastrój, zdrowie i produktywność[vii]. Sport pomaga więc w tworzeniu silnej, stabilnej kultury organizacyjnej, opartej na współpracy i dążeniu do wspólnego zwycięstwa, za którym stoją godziny ciężkiej pracy[viii].
Uprawianie sportu razem z drugą osobą – czy całym ich zespołem – będzie miało dodatkową korzyść, jeśli chodzi o odciąganie pracowników od monitora, przed którym i tak spędzają już osiem godzin dziennie w pracy. Oferują bowiem motywację i dyscyplinę, zewnętrzny „nadzór”, gdyż jest się odpowiedzialnym nie tylko za własny trening, ale i swojego znajomego. Przez to prawdopodobieństwo, że zrezygnuje się ze wspólnej gry np. w tenisa jest mniejsze niż jakby miało się samemu wyjść biegać[ix] [x]. Tak samo motywujące jest zapewnienie pracownikom kart sportowych (jak FitProfit czy FitSport): ciężar decyzji, czy wyjść do obiektu sportowego jest mniejszy, gdy ma się już taką możliwość dzięki karcie w portfelu i nie trzeba za każdym razem wykupować pojedynczej wejściówki bądź zobowiązywać się na kosztowny karnet.
Jeżeli jednak samo zachęcenie do wspólnego wychodzenia po pracy nie jest wystarczającym bodźcem dla pracowników, można ich dodatkowo zmotywować do udziału w „sportowej zabawie” nagrodą. Mowa tu o oparciu sportu o rywalizację tak, jak w e-sporcie czy zwykłych zawodach: o utworzeniu w pracy zespołów i pozwoleniu im na zdobywaniu „aktywnych punktów”, np. za dojeżdżanie do pracy rowerem, wygrane mecze w siatkówkę, ilość wspólnych wyjść na siłownię. Zespół, który zdobędzie najwięcej punktów w wyznaczonym okresie czasu, wygra atrakcyjne nagrody. Mogą być to nawet dodatki do gier komputerowych (w metaverse ma być popularne kupowanie designerskich ubrań dl swoich avatarów), by jeszcze bardziej uczynić nagrodę wartą zachodu w oczach pracownika.
Mimo że moglibyśmy skończyć na pokazaniu samych korzyści sportu zespołowego i rozwiązań, by zachęcić do niego pracowników, warto jeszcze w tym miejscu dodać, dlaczego jest to tak ważne. Osiem godzin spędzanych w pracy przed monitorem komputera jest i tak znaczącą częścią dnia, która odbija się na zdrowiu. Jeżeli dodać do tego kolejne kilka w domu, tworzy się prawdziwy problem zdrowotny - nie tylko w postaci przygarbionej sylwetki czy powszechnej w społeczeństwie krótkowzroczności.
Kilkugodzinne siedzenie bardzo osłabia bowiem mięśnie, pozostające w nieustannym napięciu. Mięśnie się kurczą i pozostają w tym skurczu, a to przyczynia się coraz większych dolegliwości bólowych oraz nieprzyjemnych usztywnień w odcinku lędźwiowo-krzyżowym i szyjnym kręgosłupa[xi]. Długie siedzenie też osłabia mięśnie ud, a także sprawia, że mózg jest coraz gorzej dotleniony. Jedna godzina siedzenia skraca życie o ok. 20 minut, czyli więcej niż wypalony papieros[viii].
Jakby tego jeszcze było mało, wiele godzin używania klawiatury bądź pada od konsoli obciąża też nadgarstki i przykurcza palce, przyczyniając się do zmniejszenia zakresu ruchomości nadgarstka, bólu i zwyrodnieniowego zespołu cieśni nadgarstka[xii].
Aktywny fizycznie pracownik to więc pracownik zdrowy, który bierze mniej zwolnień chorobowych, jego praca nie jest spowolniona przez fizyczne dolegliwości spowodowane wielogodzinnym przebywaniem w pozycji siedzącej, a sam ma mniejszą absencję i prezentyzm w pracy. Aktywny fizycznie pracownik to pracownik zmotywowany, produktywny, doskonale zintegrowany ze swoim zespołem, znający swoją rolę i dobrze się w niej czujący.
Jakiego pracownika ukształtuje i rozwinie Twoja firma?
[1] https://homodigital.pl/metawersum-czyli-utopia-mozliwa/
[2] https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/metawersum-facebook-mark-zuckerberg-meta-biznes-reklama
[3] https://spidersweb.pl/plus/2021/10/metaverse-metawersum-nft-facebook-internet-przyszlosc
[4] https://www.theverge.com/22588022/mark-zuckerberg-facebook-ceo-metaverse-interview
[6] https://scroll.morele.net/rozrywka/czym-jest-e-sport-podstawowe-informacje-i-fenomen-popularnosci/
[7] https://www.kapuhala.com/single-post/2018/01/18/The-huge-impact-of-sports-on-work-life
[9] Aktywność fizyczna Polaków 2013, CBOS/
[10] https://www.everyoneactive.com/content-hub/gym/7-benefits-of-having-a-workout-partner/
[11] https://fizjo4life.pl/wplyw-siedzacego-trybu-zycia-na-kregoslup
[12] https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/140129,zespol-ciesni-nadgarstka